5 วิธีขึ้นรูปพลาสติก

1.การ “เป่า” พลาสติก (Blow molding)

          ขวดน้ำที่เราซื้อดื่มทุกเช้าหรือขวดชาเขียวแสนอร่อยตามร้านสะดวกซื้อ ล้วนเกิดจากการผลิตแบบ “เป่า” นี่เอง เทคนิคนี้คือการหลอมให้พลาสติกเหลวเป็นสายท่อคล้ายการบีบยาสีฟันจากหลอด แล้วใช้หลอดแก้วเป่าลมเข้าพลาสติกให้เกิดรูปร่างต่างๆตามแม่พิมพ์เหมือนการเป่าลูกโป่ง ข้อดีคือ ต้นทุนค่อนข้างต่ำเพราะใช้เนื้อพลาสติกน้อยที่สุด แต่ก็จะไม่สามารถทำรายละเอียดได้มาก จึงเหมาะกับภาชนะที่มีความกลวง เช่น ขวดบรรจุภัณฑ์ประเภทต่างๆ ขวดน้ำ ขวดน้ำมันเครื่อง แกลลอนน้ำ ขวดแชมพู ขวดนมเปรี้ยว เป็นต้นค่ะ

2.การ “ฉีด” พลาสติก (Injection Molding)

          ข้าวของมากมายในชีวิตประจำวันของเราเกิดจากกระบวนการผลิตแบบ Injection Molding นี้เอง การฉีดพลาสติกเป็นวิธีการที่ได้รับความนิยิม โดยที่กว่า 70% ของสินค้าพลาสติกใช้วิธีการนี้ผลิต วิธีการคือ ใส่เม็ดพลาสติกและเม็ดสีที่ต้องการในเครื่องจักร จากนั้นหลอมละลายส่วนผสมให้มีลักษณะคล้ายยาสีฟัน เครื่องจักรจะทำการฉีดพลาสติกเหลวใส่แม่พิมพ์ (mold) ชิ้นงานพลาสติกที่ยังร้อนๆนั้นจะได้รับการหล่อเย็น หลังจากจากนั้นจะได้ชิ้นงานพลาสติกตามแบบแม่พิมพ์ออกมาเลย

          KEY: ข้อดี คือ วิธีการนี้ขึ้นรูปพลาสติกตามรูปแบบต่างๆ ที่ต้องการได้ มีความ flexible สูง และเหมาะกับการผลิตปริมาณมากแบบ mass production และเหมาะกับงานพลาสติกหลากหลายรูปแบบ และเป็นวิธีที่ถูกเลือกเมื่อต้องการความละเอียด ทำชิ้นส่วนเล็กๆ และผลิตภัณฑ์ใช้ในชีวิตประจำวันเกือบทุกรูปแบบ ทั้งขนาด สี และรายละเอียด

3.การ “อัดรีด” พลาสติก (Extrusion molding)

          วิธีการอัดรีดพลาสติก เป็นการหลอมพลาสติกภายในเครื่องอัดรีด (Extruder) โดยอาศัยทั้งความร้อน แรงเฉือน และความดัน จากนั้นจะดันออกสู่แม่พิมพ์ (Mold) เพื่อขึ้นรูปเป็นแนวยาวตามต้องการ ดังนั้นกระบวนการนี้จึงเหมาะกับการผลิตชิ้นงานที่มีลักษณะยาวยืดและมีความหนาต่ำ เหมาะสมกับการทำท่อ PVC ท่อน้ำ ท่อหุ้มสายไฟ กระสอบพลาสติก ถุงพลาสติก แผ่นฟิล์มพลาสติกแบบบาง หรือผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีความละเอียด ชิ้นงานมีความยาวและมีลักษณะเดียวกันทั้งหมด เป็นต้น

4.การ “หมุน” ขึ้นรูป (Rotational Molding)

          อีกชื่อหนึ่งของกระบวนการนี้ คือ “rotomolding” ใช้สำหรับการขึ้นรูปฟลิตภัณฑ์ชิ้นใหญ่มากๆใช้การหมุนของแม่พิมพ์กลิ้งส่วนผสมของวัสดุในห้องให้ความร้อน (heated chamber) เพื่อทําให้ชิ้นงานเกิดเป็นรูปร่าง กระบวนการขึ้นรูปแบบนี้จะเหมาะสมในการผลิตชิ้นงานซึ่งมีขนาดใหญ่มาก กลวง และไม่มีรอยเชื่อม เช่น ถังบรรจุขนาด 20,000 แกลลอนขึ้นไป การขึ้นรูปของเล่นขนาดใหญ่ แต่อย่างไรก็ตามกระบวนการที่พิเศษนี้ยังสามารถใช้ขึ้นรูปของที่มี “ขนาดเล็ก” ที่ไม่ต้องการให้มีรอยเชื่อม เช่น ลูกปิงปอง ตุ๊กตาของเล่น ได้อีกด้วย (เพราะถ้าใช่กระบวนการอื่นในการผลิตเราจำเป็นจะต้องมีรอยเชื่อมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เช่น การฉีดพลาสติก)

5.การ “อัดขึ้นรูป” พลาสติก (Compression Molding)

          ผลิตภัณฑ์ที่เราคุ้นเคยอย่าง จาน ชาม ถ้วย ที่ทำจาก เมลามีน (Melamine) มักจะถูกขึ้นรูปด้วยวิธีการนี้ การอัดขึ้นรูปเป็นนวัตกรรมการขึ้นรูปที่ใช้กับวัสดุพลาสติกแบเทอร์โมเซ็ตติ้ง (Thermosetting) โดยเป็นการนำผงพลาสติกเมลามีนแบบแข็งตัวที่ได้รับการอบแล้ว มาอัดใส่แม่พิมพ์ เมื่อควบคุมอุณหภูมิและความดันที่เหมาะสมหลังจากอัดใส่แม่พิมพ์แล้วเมลามีนจะกระจายตัวไปตามช่องว่างของแม่พิมพ์ สุดท้ายชิ้นงานจะเย็นตัวเองโดยไม่ต้องอาศัยการหล่อเย็นเหมือนกระบวนการอื่นๆ